Moeder
In de Bijbel wordt veel over moeders gesproken. De eerste maal dat het woord moeder voorkomt is in Genesis 3:20. Daar wordt Eva ‘moeder van alle levenden’ genoemd. Het bijzondere hieraan is dat Adam deze naam ‘moeder’ aan zijn vrouw geeft zonder dat ze ooit een kind gebaard had. Moeder was ze, voordat ze kinderen kreeg. Zo zien we hoezeer het vrouw zijn verbonden is met wat God in een vrouw gelegd heeft. Hij heeft het moederschap in haar gelegd.
Het Hebreeuwse woord voor baarmoeder (rachem) geeft dit ook heel mooi aan. Dit woord betekent ‘koesteren, liefhebben, compassie laten zien’. En wat nu zo bijzonder is, is dat dit woord rachem zowel gebruikt wordt voor de baarmoeder van de vrouw als voor het mededogen en de barmhartigheid van God. Zie bijvoorbeeld in Jer. 1:5 (baarmoeder) en Ps. 116:5 (Ontfermer). God heeft zijn vrouwelijk schepsel uitgekozen om Zijn compassie en barmhartigheid te laten zien.
Als vrouwen mogen wij deze moeder-eigenschap van God laten zien in een wereld die snakt naar een moederhart. Wat een diepe dimensie geeft dat aan onze rol als vrouw en moeder. Als vrouwen zijn we geroepen de moederende, ontfermende, voorzienende kant van het beeld van God te laten zien.
Elke vrouw kan dit laten zien. Getrouwd of ongetrouwd, kinderen of geen kinderen. De wereld is vol van mensen die een moederhart nodig hebben. Vol van mensen die zorg, liefde, aandacht en voeding nodig hebben. Wanneer we accepteren dat de moederlijke, zorgende en ontfermende eigenschappen de essentie zijn van het vrouw zijn zal je vervuld worden met een grote vreugde.
In de Bijbel komen we veel moeders tegen. Moeders die zelf kinderen ontvingen, soms zelfs na lange jaren van wachten en bidden. Denk aan Hanna en Sara. Maar we komen ook vrouwen tegen die zelf kinderloos waren, maar als een moeder waren voor hen die op hun weg kwamen. Denk bijvoorbeeld aan Lydia, de purperverkoopster uit het Nieuwe Testament (Hand. 16:15). Maar ook aan de moeder van Rufus, die als een moeder voor Paulus was. In haar huis vond Paulus een open hart en een open tafel.
In het Koninkrijk van God is er een bijzondere moederrol weggelegd voor vrouwen. Het geestelijk moederschap. Je ziet dit moederschap terug in de relatie tussen oudere en jongere vrouwen zoals die beschreven wordt in Titus 2. Geestelijk rijpere vrouwen mogen jonge christenen helpen om geestelijk te groeien in genade en kennis van onze Heere Jezus Christus. In dit moederschap vind je dezelfde blijdschap wanneer je ziet dat je geestelijke kinderen in waarheid wandelen (3 Joh. 1:4) en dezelfde frustraties, twijfels en moeilijkheden wanneer ze een verkeerde weg gaan (Gal. 4:19-20).
Diep vanbinnen weten we dat het moederschap bij een vrouw hoort. Onze Schepper heeft het moederschap in vrouwen gelegd. We zien het in het verlangen van vrouwen naar een kind van henzelf. Ook de ‘diehard’ feministen weten dit. Zij deden er alles aan om vrouwen te overtuigen dat het moederschap datgene was wat hen beperkte. Zij spraken erover dat vrouwen af moesten van het idee dat ze bevrediging zouden vinden in het vrouw en moeder zijn. Het moederschap werd gepresenteerd als een ‘verspild bestaan’ en vrouwen moesten betekenis en waarde vinden in een bestaan buitenshuis. Ook christenvrouwen zijn door dit denken beïnvloed. Maar al te vaak geloven we dat het werk van vrouwen en moeders thuis het werk voor saaie vrouwen zonder ambitie is. Heel langzaam zijn we meegegaan in het denken dat er geen verschil is tussen mannen en vrouwen en dat hun rollen onderling inwisselbaar zijn. We leerden dat zelfontplooiing en carrière een hoog goed waren. Ook in de christelijke gemeente wordt weinig aandacht besteed aan onderwijs zoals beschreven in Titus 2:4-5…. Dit alles betekent niet dat vrouwen niet zouden mogen studeren of niet zouden mogen werken aan een carrière, maar deze dingen zijn ondergeschikt aan de roeping van het moederschap.
Het moederschap is een strijd die we diep van binnen voelen. Hoe aantrekkelijk klinkt het niet om tijd voor jezelf te hebben, je gaven en talenten te ontplooien en uitgedaagd te worden in je denken? Het moederschap lijkt dat allemaal niet in zich te hebben. Het moederschap is zwaar en vraagt opoffering. Het is geven en opofferen. Moederschap vraagt om je rechten op te offeren. Dit gaat in tegen ons eigen hart dat van nature aan zichzelf denkt. Toch ligt hierin het geheim van een vreugdevol christelijk leven, want door loutering komt er heerlijkheid.
Je kunt soms ontevreden zijn met de rol die God je gegeven heeft, maar wanneer je gelooft dat God jou het moederschap heeft gegeven, is geen taak die we doen onbelangrijk. Misschien ontvang je niet veel waardering, maar God ziet je werk altijd. God ziet je liefdevolle inspanning die jij voor de heiligen, de kleinsten en de minsten in het Koninkrijk doet en Hij zal je belonen (Hebr. 6:10).
We weten dat de Bijbel hoog opgeeft over het moederschap, maar ook in de wetenschap komt naar voren hoe cruciaal de rol van een moeder is. Uit onderzoek van Erica Komisar[1] blijkt dat een moeder cruciaal is in de eerste drie jaar van het kind. Laten we het eerlijk onder ogen zien. Een kind heeft maar één moeder en moeders en andere verzorgers zijn niet onderling inwisselbaar. Niemand begrijpt je kind beter dan jij als moeder. Niemand kan beter zorgen dan jij. Is het dan geen enorm voorrecht om dit kind zelf op te voeden waar je kunt?
Niet alleen baby’s en kleine kinderen hebben een moeder nodig. Ook oudere kinderen hebben hun moeder nodig. Wanneer je zoon op achtjarige leeftijd een luisterend oor bij je vindt, heb je de kans dat hij ook bij je komt als hij tiener is. Als moeder is het belangrijk altijd je ‘voelhoorns’ uitgestoken te hebben voor momenten waarop je tot het hart van je kind kunt spreken. Momenten waarop je het zaad van Gods Woord en de waarheid kunt zaaien.
Zo wordt de vraag of het goed is om als moeder buitenshuis te werken een heel reële vraag. C.S. Lewis zet kinderen en werk duidelijk in perspectief wanneer hij zegt: ‘Kinderen zijn geen afleiding van belangrijker werk. Zij zijn het belangrijkste werk’. Moederschap is werk van eeuwigheidswaarde. Het is jouw zendingsveld en alle talenten die God je gegeven hebt kun je op allerlei manieren in het moederschap gebruiken. Dit betekent niet dat je als moeder niet buitenshuis mag werken. De Bijbel geeft daarover geen duidelijke richtlijnen. Wel is het goed om je motivatie eerlijk tegen het licht te houden.
Geen enkele moeder is perfect en elke dag hebben we Gods vergeving nodig. Een godvrezende moeder is een van de grootste zegeningen op aarde. Laten we vrouwen zijn die Gods ontferming en Zijn barmhartigheid laten zien in onze gezinnen, onze gemeenten en aan allen om ons heen.
[1] Komisar, E. (2017), Being there: why prioritizing motherhood in the first three years matters, Tarcher/Putnam.