Jezelf leren liefhebben ...?
‘Als je jezelf niet liefhebt, hoe kan je dan anderen liefhebben?’ ‘Ik moet eerst mijzelf liefhebben, voordat ik anderen lief kan hebben.’ ‘Ik heb me-time nodig om een leukere moeder te zijn.’ Dit zijn de mantra’s in onze maatschappij en ook in onze christelijke wereld komen we ze overal tegen. ‘Jezelf pamperen’, noemen we dat en als we de beelden mogen geloven die erbij horen zijn dat gourmet-achtige koffies, high-tea’s, nagelstudio’s en dagen in de wellness. En je moet natuurlijk niet vergeten elke ochtend in de spiegel tegen jezelf te zeggen: ‘Ik mag er zijn’, ‘Ik ben een parel in Gods hand’, ‘Ik schitter’ en ‘Ik doe ertoe’. Plak deze teksten ook zeker overal in je huis op en schrijf ze in je agenda. Dit zal je dan helpen om wanneer je je niet zo goed voelt, of wanneer je je zelfs afgewezen en minderwaardig voelt, je zelfbeeld op te krikken. Het idee is dat je hierdoor jezelf leert lief te hebben en als je dan die staat hebt bereikt kan je uiteindelijk je uitstrekken naar de ander.
Het is altijd pijnlijk en confronterend te horen of te lezen hoe dingen uit iemands jeugd hem/haar in de volwassenheid nog zo parten kunnen spelen. Hoe je verleden ook nu je inmiddels zelf moeder bent nog zo zijn negatieve invloed kan hebben. Hoe je zelfbeeld gekraakt is, hoe je vernederd bent en je jezelf als gevolg daarvan verachtelijk vindt. Hoe je leeft met minderwaardigheidsgevoelens en dat in al je sociale relaties invloed heeft. Dat is een duisternis waarmee je korte metten mee moet maken, maar de vraag is of je je minderwaardigheidsgevoelens en gebrokenheid af kunt leggen door jezelf meer lief te hebben. Dit is in christelijke kringen een veelgebruikte methode die wordt opgehangen aan de tekst ‘U zult uw naaste liefhebben als uzelf.’ (Mt. 22:39). Het klinkt heel Bijbels, maar is het dat ook?
Laten we eens kijken naar wat de Bijbel over ons als persoon te zeggen heeft. De Bijbel heeft veel waardevolle dingen over ons te zeggen. Je bent een dochter geschapen naar Gods beeld en van eeuwigheid af heeft God een plan met jouw leven (Gen. 1:27-28). Tegelijkertijd weten we dat we niet meer in het Paradijs leven, maar dat de zondeval ook in ons leven zijn verwoestende werk heeft gedaan. Als zondaar staan we voor God (Rom. 3:10-12) en als zondaren leven we met elkaar in deze wereld. Maar God heeft zondaren lief. Hij bevestigt Zijn liefde voor ons daarin dat Christus voor ons gestorven is toen wij nog zondaren waren (Rom. 5:8). En door jou heen wil God verheerlijkt worden. Dat is uiteindelijk de essentie van het Evangelie: dat wij verlost worden van onze zondeschuld en God door ons nieuwe leven verheerlijkt wordt. Zo kan jouw leven een sieraad voor God zijn! God heeft je lief en je bent kostbaar voor Hem (Ef. 2:4). Als je een kind van God bent, ben je Zijn eigendom (Rom. 8:15-17; 1 Petr. 2:9) en niets of niemand kan jou uit Zijn hand rukken.
Even voor alle duidelijkheid: het is niet verkeerd jezelf lief te hebben en tijd voor jezelf te nemen. Geniet van dat heerlijke bad, dat theetje in de zon of van die bijzondere koffie en hang gerust die mooie spreuk op in je huis. Maar nergens in Gods Woord lezen we dat we onszelf moeten leren liefhebben. Ik hoorde eens iemand zeggen: de nadruk op jezelf leren liefhebben is net zoiets als het aanbieden van een suikerspin. Het ziet er mooi en veelbelovend uit. Totdat je het in je mond doet… dan is het weg voordat je ervan kunt genieten.
Wanneer de Bijbel spreekt over ‘je naaste liefhebben als jezelf’, wordt er automatisch van uitgegaan dat de mens zichzelf liefheeft. Van nature zoekt de mens altijd zichzelf en zoek je als mens altijd uitvluchten om in die weg jezelf tegemoet te komen. Het Evangelie wil ons nu juist leren de ander zó lief te hebben, zoals je jezelf liefhebt. En het uitleven daarvan begint in je gezin. C.S. Lewis zegt wanneer het over deze dingen gaat: ‘We moeten niet minder van onszelf denken, maar minder aan onszelf.’ En dat is een groot verschil! Minder van jezelf denken, is een leugen die leidt tot minderwaardigheidsgevoelens. Minder aan je zelf denken, richt je van jezelf af op de ander. Zelfverloochening noemt de Bijbel dat. Dat is niet een haten van jezelf, maar dat betekent jezelf zó lief te hebben dat je bereid bent je leven af te leggen, je rechten op te geven ter wille van anderen.
Wanneer je je richt op ‘jezelf leren liefhebben’ focus je eigenlijk helemaal op jezelf en op jouw kracht tot verandering. Het mooie in het Evangelie is juist dat verandering niet door onszelf en door onze eigen kracht komt, maar door Gods kracht. Het lijkt misschien logisch om te denken, eerst moet ik goed voor mijzelf zorgen, dan kan ik voor de ander zorgen, maar dat is niet hoe het Evangelie werkt. In het Evangelie klinkt: ‘Het is volbracht!’ Aan het kruis van Golgotha heeft Jezus al onze schuld verzoend en daarom is het zo belangrijk met al onze zonden en tekorten naar Jezus te gaan. Hij bevrijdt en wil jouw leven heiligen. Proberen te leren jezelf lief te hebben, proberen te leven uit je eigen kracht, proberen zelf een goede moeder te zijn, gaat je uitputten en brengt niet de verandering die je zo graag zou willen zien. Waarom niet? Omdat je je daarbij altijd richt op jezelf en je aandacht van Jezus afgetrokken wordt. Hij is de Enige die jou kan veranderen en Die jou ondersteunt en kracht geeft in je hoge roeping als vrouw en moeder.
Wilma Samyn