Onze maatschappij heeft moeders nodig
Een nogal logische titel. Zonder moeders zou er al gauw geen maatschappij meer zijn. Toch wordt het moederschap steeds minder gewaardeerd. Voltijds moeder zijn is eigenlijk niet meer van deze tijd. Natuurlijk, we vinden moeders heel bijzonder, maar er wordt van vrouwen meestal wel verwacht dat zij naast het moederschap zich ook nog wijden aan andere dingen. Daarom was het ook zo verrassend om tussen de jobaanbiedingen in de krant een aanbieding voor een baan als ‘huismoeder’ te ontdekken. Een creatief bedrijf zocht een moederfiguur die een positieve vibe in het bedrijf zou brengen door af en toe een cake te bakken of een kom soep klaar te zetten, door voor de lunch de tafel te dekken met broodjes en beleg en door ook wel eens te kijven als iemand met modder aan zijn schoenen het pas gepoetste kantoor binnenkomt. Ze zijn op zoek naar iemand die het werkklimaat voor alle collega’s aangenamer kan maken. Daarom zoeken ze iemand die voor hen klaarstaat, iemand die een glimlach op je gezicht tovert. Iemand waarbij je je thuis voelt en die een oprechte knuffel geeft, wijze raad meegeeft en luistert naar de verhalen van iemand die een slechte dag heeft. Kortom, een moeder!
Net zoals dit bedrijf verlangt ook onze maatschappij naar moeders. Moeders die dingen doen die een ander niet ziet, moeders die er altijd zijn, moeders met een luisterend oor, moeders met wijze raad. Als je aan vrouwen vraagt: ‘En wat doe jij?’, krijg je maar zelden het antwoord ‘Ik ben moeder.’ Vaak bedoelt men met die vraag ook iets heel anders. Men bedoelt: ‘Welk werk doe jij?’ of ‘Waar zet jij je voor in buiten je huis?’ Een aantal decennia geleden was dat allemaal heel anders. Mijn moeder, geboren in WOII, zat aan het einde van de jaren 40, begin jaren 50 op school. Zij vertelde mij eens dat elk meisje in haar klas moeder wilde worden. Hoor je dat nu een klein meisje nog wel eens zeggen? Nee, ze willen dokter, juf of advocaat worden. En als ze al zeggen dat ze moeder willen worden, helpen wij – volwassenen - hen wel uit die droom, want moeder worden dat doe je er toch gewoon bij?
Toch is het moederschap niet iets wat vrouwen er even bij doen. Het moederschap omvat het hele leven van een vrouw. Vrouwen zijn door God zo gemaakt dat zij leven mogen geven. Het moederschap wordt in de Bijbel dan ook hooggewaardeerd, want leven is een uiterst kostbaar geschenk van onze Here God.
Allereerst kijken we eens naar één van de eerste keren waar het woord ‘moeder’ in de Bijbel gebruikt wordt. In Genesis 3:20 lezen we: En Adam gaf zijn vrouw de naam Eva, omdat zij moeder van alle levenden is. Een hoopvol woord en een mooie naam na het verschrikkelijke gebeuren in het begin van het hoofdstuk. Maar kijk eens goed. Zij krijgt deze naam ‘moeder’ terwijl ze zelf nog geen kinderen gebaard heeft. Pas in hoofdstuk 4 ontvangt zij Kaïn. Zij, die eigenlijk niet weet wat moeder-zijn is en die zelf nooit een moeder heeft gehad, wordt hier ‘moeder’ genoemd, moeder van alle levenden. Ik vind het heel bijzonder om te zien dat het moeder-zijn eigenlijk behoort tot de identiteit van een vrouw. Dat verklaart ook het diepe verlangen van vrouwen om te zorgen en te koesteren. Dat zie je ook in de vele vrouwen die zelf nooit kinderen gebaard hebben, maar toch moederliefde laten zien aan een wereld in nood. Denk maar eens aan Corrie ten Boom en de Ierse zendelinge Amy Carmichael. Vrouwen die zich als een moeder ontfermden over anderen. Deze roeping van het moederschap heeft God heel speciaal aan vrouwen gegeven.
Dan stel je je natuurlijk de vraag: ‘Wat is nu zo specifiek voor een moeder?’ Moeder zijn is niet het overnemen van verantwoordelijkheden, het is niet een soort entertainer zijn, het is ook niet je kinderen overal achternalopen en hen proberen te bewaren voor allerlei gevaar. Nee, in de jobaanbieding waar ik over schreef, zien we het al. Moeders zorgen voor sfeer. Zij maken het gezellig en maken een thuis, zij luisteren, geven raad en oprechte knuffels. Dat is de uitwerking van een moederhart. Gods Woord geeft ons veel woorden die benoemen wat er in een moederhart zit. Denk aan geborgenheid, koestering, liefde, troost, genegenheid, zachtheid, zorg, geduld en ontferming. De Heere Zelf zegt in Jesaja 66:13 Zoals iemands moeder hem troost, zo zal Ik u troosten.’ Een vrouw is onderscheiden van een man doordat zij o.a. een baarmoeder heeft. Wat nu zo bijzonder is, is dat het Hebreeuwse woord voor baarmoeder ‘racham’ hetzelfde woord is dat gebruikt wordt voor Gods ontferming, voor Zijn barmhartigheid, voor Zijn medelijden. Door als vrouw je moederhart te laten zien, laat je als het ware Gods hart zien aan een wereld in nood. Dat is Gods hoge roeping voor vrouwen: je moederhart laten zien! Dat kan zijn voor je eigen kinderen, maar dat strekt veel verder. Een moederhart strekt zich ook uit naar eenzamen in haar buurt, naar jongere moeders, naar hen die niemand hebben. Hen die aan hun lot zijn overgelaten, die niemand hebben die om hen geeft. Een uitgestrekt moederhart kan een keer brengen in situaties, een moederhart dat haar roeping volgt kan een keer brengen in generaties, een bewogen moederhart kan invloed uitoefenen op de toekomst van haar volk.
Denk bijvoorbeeld eens aan Jochebed. Zij was een moeder die niet bevreesd was lezen we in Hebreeën 11:23. Jochebed, de moeder van Mozes, was een heel bijzondere vrouw. In een duistere tijd trouwde zij met Amram. Het zag er niet goed uit voor jonge gezinnen in hun tijd. Moesten zij een zoontje krijgen, dan wisten zij dat het in opdracht van de koning gedood zou worden. Wie zou niet bang zijn! Maar Amram en Jochebed waren niet bevreesd voor het bevel van de koning. In geloof gingen zij het huwelijk in en ontvingen zij de kinderen die God hen wilde geven. Zij stonden open voor de kinderzegen in een tijd waarin een kinderleven niet veel meer waard was. En zij ontvingen een zoon. Wat een krachtige vrouw moet Jochebed geweest zijn. In de toch wel emotionele tijd na de geboorte besliste zij dat de koning niet over het leven van hun zoontje mocht beschikken. Zij verborg hem drie maanden en maakte een plan voor de toekomst. Zij zou zelf op haar manier haar zoon toevertrouwen aan de Nijl in het vertrouwen dat zij een God had die leeft. Reken maar dat zij in de jaren dat zij aan het hof haar zoon voedde, ook als een moeder voor de prinses is geweest.
Jochebed was geboren in het geslacht Levi. Wij kennen dat als het priestergeslacht, maar in die tijd was het meer bekend door het geweld dat er bij hen voorkwam (Gen. 34:25; 49:5). Simeon en Levi zijn broers, hun wapens zijn werktuigen van geweld. Maar na Mozes zien we dat het Levitisch geslacht een geslacht van priesters wordt. God gebruikte deze ene vrouw om een keer te brengen in de focus van een heel geslacht. In geloof voedde zij haar drie kinderen op en haar zoon Aäron werd geroepen tot hogepriester. Haar zoon Mozes werd uitgekozen om het volk uit slavernij te bevrijden en haar dochter Mirjam leidde de vrouwen bij de uittocht in dans en zang. Het leven van Jochebed en de keuzes die zij als moeder maakte, hadden een uitwerking in het leven van haar kinderen. Laten we net als Jochebed niet bevreesd zijn wanneer we zien wat er allemaal op ons en onze kinderen afkomt. Als moeder heb je een grote invloed op het leven van je kinderen. Hoe vrouwen moeder zijn zal hoe dan ook een invloed hebben in komende generaties.
Moeders zijn allemaal verschillend. Ook in de Bijbel en een heel anders soort moeder was Debora. Zij wordt een ‘moeder in Israël’ genoemd (Richt. 5:7). Wij weten niet of zij zelf kinderen gebaard heeft. Zij leefde in een chaotische tijd. Het volk deed was slecht was in de ogen van de Heere, staat er. Moet je nagaan, het gaat hier om de kleinkinderen van Jozua’s tijdgenoten – we zijn nog maar twee generaties verder en zij kennen het Woord van God niet eens meer. In die tijd stond Debora op. Ze werd geen minister of generaal, maar noemt zichzelf een moeder. Als vrouw en moeder luistert ze naar God en herinnert ze anderen aan Zijn woorden. Ze spreekt wijze woorden en spreekt met gezag, want ze wist waarover ze het had. Zij kende het Woord van God. Laten we ons als vrouwen ook verdiepen in het Woord van God, zodat jouw spreken en bemoedigen daarmee vervuld kan zijn. Laten we een nieuwe generatie opvoeden op zo’n manier dat onze kleinkinderen later het Woord van God niet zullen vergeten. Het is een oproep voor alle vrouwen om net zoals Debora een moeder te zijn, om van jouw huis een thuis te maken waar anderen onder jouw palmboom mogen zitten.
Als laatste wil ik eens kijken naar een paar verzen uit het NT. Titus 2:3-5. Het zijn deze verzen die mij persoonlijk de ogen hebben geopend voor mijn roeping als vrouw en moeder. Opgegroeid in een tijd van ‘een slimme meid is op haar toekomst voorbereid’ had ik niet geleerd dat ik als vrouw een andere rol en roeping te vervullen had dan mijn mannelijke studiegenoten. Dat ik thuis een andere rol te vervullen heb dan mijn man. Maar de Bijbel heeft leven-gevende woorden, roeping-gevende woorden ook voor onze tijd. Zowel de tijd van Jochebed, als de tijd van Debora, of die van het leven op het Griekse eiland Kreta waar Titus de jonge christelijke gemeente moest opbouwen, hebben allemaal raakvlakken met onze tijd en de constante is dat God vrouwen roept hun taak en rol als vrouw en moeder op te nemen. Het gaat niet vanzelf, het gaat helemaal in tegen de huidige cultuur, het kost inspanning, het vraagt zelfverloochening en het vrouw en moeder-zijn is een leerproces zoals we in Titus 2 lezen. En van wie kunnen we het beter leren dan van hen die ons zijn voorgegaan? Van de voorbeelden uit de bijbel, maar ook van het voorbeeld van gelovige oudere vrouwen om ons heen, of als je zelf een oudere vrouw bent, strek je uit naar jongere vrouwen om je heen.
Het vrouw-zijn en moederschap zijn prachtige gaven van onze God en ik hoop dat vele vrouwen het moederschap met vreugde zullen omarmen. Het is kostbaar in Gods ogen!
Wilma Samyn